အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္ အတိုးႏႈန္း၊ ေဒၚလာေစ်းကြက္ အလားအလာႏွင့္ ျမန္မာေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ ၅ ရက္က ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစီရင္ခံစာနဲ႔ အေရွ႕အာရွေဒသ စီးပြား ေရးဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာေတြ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာေတြ ထဲမွာက အစဥ္အလာအတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ပမာဏေတြနဲ႔အတူ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈပမာဏ၊ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ၊ အနာဂတ္စီးပြားေရး အလားအလာ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စသျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

အလားတူပဲ အေရွ႕အာရွေဒသ စီးပြားေရး သံုးသပ္ခ်က္မွာ အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕အတိုးႏႈန္း တိုးျမင့္လာႏိုင္မႈက အာရွေဒသ စီးပြားေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျပည္တြင္းက ျမန္မာ့စီးပြားေရး ကြၽမ္းက်င္သူ ဦးစိုးသိန္းက အေမရိကန္ရဲ႕ အတိုးႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔     “အေမရိကန္ ဗဟိုဘဏ္က အတိုးႏႈန္းျမႇင့္ တင္ႏိုင္သလားဆိုေတာ့ တိုးျမႇင့္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕Interst Rate က ၂၀၀၈ ေလာက္ကတည္းက စၿပီး ခ်ထားတာပါ။ တိုးရမယ့္အခ်ိန္က တခ်ိဳ႕က ေက်ာ္ေတာင္ေနၿပီလို႔ ေျပာၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ္လို႔ အတိုးႏႈန္းကုိ တိုးတယ္ မတိုးဘူးဆုိတာ ဘယ္အေပၚမွာ မူတည္လဲဆိုေတာ့ သူ႔ရဲ႕ Economy က ဘယ္ေလာက္ အားေကာင္းလဲ ဆိုတာနဲ႔ ဆုိင္လိမ့္ မယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိသေလာက္ ဆိုရင္ေတာ့ သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးက အခုထိ ေကာင္းေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခု Inflation ေတြ ဘာေတြက သူမေတြ႕ေသးဘူး။ အမွန္ေတာ့ သူ႔ရဲ႕Targeted Inflationက ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူက ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းကို မေရာက္ေသးဘူး။ သူ႔ရဲ႕ Inflationက တစ္ရာခိုင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိဘူး။ အမ်ားႀကီး နိမ့္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူက အတိုးႏႈန္းကို မတိုးဘဲ အခ်ိန္ ဆြဲထားတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ အတိုးႏႈန္းကို မတိုးဘဲ ထားရင္ေပါ့ေလ။ သူရဲ႕ Economy ကလည္း ေကာင္းေနတယ္ဆိုေပမယ့္ ခ်ထားတာ သိပ္ၾကာလာရင္ Over Heart ျဖစ္မွာလည္း စိုးရတယ္။ အျခား Side Effect ေတြလည္း ၀င္လာမွာ စိုးရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေရွ႕ကို ႀကိဳၿပီးကာတဲ့ သေဘာနဲ႕ အတိုးျမႇင့္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာမ်ိဳးပါ”လို႔ ေျပာျပခဲ့တာပါ။

သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာသဘာ၀အရ စီးပြားေရးကို တိုင္းတာတဲ့အခါမွာ အဓိက Measure သံုးခုေလာက္နဲ႔ တိုင္းတာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တစ္ခုက စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း (Economic Growth) ပါ။Growth ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ၊ အားေကာင္းေနသလား ဆိုတာနဲ႔ အလုပ္လက္မဲ့ အေနအထားေပၚ အေျခခံၿပီး တိုင္းတာတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ အလုပ္လုပ္လက္မဲ့ အေနအထားကို ၾကည့္လိုက္ရင္လည္း  Lowest Levvel မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကိုလည္း ထိန္းထားႏိုင္တာမ်ိဳးပါ။ ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ လက္ရွိအတိုင္း ဆက္သြားလို႔ ရေသးတယ္လို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက တြက္ခဲ့ပံုေပၚပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဒါထက္ေစာၿပီးေတာင္ သူတို႔ တင္ရေတာ့မွာလို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အတိုးႏႈန္းကို တင္လုိက္ရင္ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ ရိွလာမွာပါ။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ နည္းေနတဲ့အတြက္ မတင္ဘဲ ထားခဲ့ဟန္ တူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတင္ရမယ့္ ကာလမွာ မတင္ခဲ့ပါဘူး။ အမွန္ဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလမွာ သူတင္ရေတာ့မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မတင္ခဲ့ပါဘူး။ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ တ႐ုတ္မွာလည္း စေတာ့ ရွယ္ယာေစ်းေတြ ထိုးဆင္းတာမ်ိဳးေတြ ထျဖစ္ခဲ့တယ္။ သူ႔အေနအထားကလည္း ေကာင္းေနေသးတာေတြရယ္ေၾကာင့္ ထင္ပါရဲ႕။ ထားလို႔ ရေသးတယ္ဆိုတာ တြက္ဆခဲ့ၾကပံုပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ တင္မလားဆိုရင္ တင္မယ္လို႔ ေျပာလို႔ရႏိုင္တယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ကေတာ့ ေနာက္လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာေလာက္မွာ တင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

“ဒီဇင္ဘာလ Board Meeting က်လို႔ရွိရင္ တင္လိမ့္မယ္။ တင္ေတာ့ တင္မွာပဲ။ ဒီဇင္ဘာ မတင္လည္း ေနာက္သံုးလေလာက္မွာ တင္မယ္။ ဒါေပမဲ့ တင္တဲ့အခါ ဘာရွိလဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းကဆိုရင္ သုည ဒသမ ၂၅ ေလာက္ ကစားတယ္။ တင္ရင္လည္း အဲဒီေလာက္၊ ခ်ရင္လည္း အဲဒီေလာက္ပဲ။ အမ်ားဆံုးက သုည ဒသမ ၅ ေပါ့။ အခုကေတာ့ သူ႔ရဲ႕တစ္၀က္ေလာက္ပဲ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တင္တာက ပိြဳင့္တူးပိြဳင့္ ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္မယ္။ ပိြဳင့္တြဲ ပိြဳင့္ဖိုက္ ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ တင္မလားလို႔ ေမးရင္တင္မယ္”ဟု ဦးစိုးသိန္းက သံုးသပ္သည္။

အေမရိကန္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕အတိုးႏႈန္းကို တင္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ဒီျပင္Interest Rate ေတြပါ လိုက္ေျပာင္းသြားမွာပါ။ အေမရိကန္ေဒၚလာရဲ႕ အတိုးႏႈန္းကို တင္လိုက္တာက Basic Point ျဖစ္ေနေပမယ့္ အတိုးႏႈန္းကို တင္လိုက္တာနဲ႔ Market Rate ေတြမွာ Interest Rate ေတြ ပိုတက္လာႏိုင္ပါတယ္။ သူက ပိြဳင့္တူးဖိုက္တင္တာမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔မ်ားေပမယ့္ တစ္ဖက္မွာေတာ့ ပိြဳင့္တူးဖိုက္ ကခ်င္မွလည္း ကမွာပါ။ Interest Rate ေကာင္းလာခဲ့ရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အျပင္မွာရွိေနတဲ့ ပိုက္ဆံေတြ သူ႔အထဲကို ျပန္၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။အတိုးႏႈန္းက သိပ္နည္းေနတဲ့အခါမွာေတာ့ သူ႔ႏိုင္ငံအထဲမွာရွိတဲ့ ပိုက္ဆံေတြက ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ မရင္းႏွီးဘဲ အျပင္မွာ ထြက္ရင္းႏွီး ၾကတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုလို အတိုးႏႈန္း ျမႇင့္လုိက္ရင္ေတာ့ သူ႔မွာရွိတဲ့ ေငြကလည္း သူ႔အထဲ ျပန္၀င္လာမွာပါ။  အီးယူႏိုင္ငံေတြက ပိုက္ဆံေတြလည္း သူ႔ဆီ ျပန္၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ အီေကာ္ေနာ္မီတိုင္း သူ႔ေငြ ေၾကးတန္ဖိုးေတြ ခ်ေနၾကတဲ့ အတြက္ပါ။

အခု အခ်ိန္မွာကလည္းက ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ရဲ႕ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ၁၁ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႕ ခန္႔မွန္းထားတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ေငြေၾကး ပိုခိုင္မာရင္ ျမန္မာေငြေၾကးမ်ား ထပ္ေဖာင္းပြဦးမလားဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။ လက္ရွိ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈနဲ႔တင္ Two Digit ျဖစ္ေနပါၿပီ။လက္ရွိ ေဒၚလာေစ်းကလည္း တစ္ေဒၚလာကို က်ပ္ ၁၃၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရႊေစ်းကလည္း က်ပ္ ၈၀၀၀၀၀ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အီေကာ္ေနာ္မီက သိပ္အလႈပ္အခတ္မခံတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္လာဖို႔ လိုေနပါတယ္။ ပို႔ကုန္ေတြလည္း တိုးျမႇင့္ တင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက သူတို႔ရဲ႕ ေငြေၾကးေတြကို တန္ဖိုးခ်ထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါက အဓိက ပို႔ကုန္တင္ပို႔ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြပါ။ ဂ်ပန္၊ တ႐ုတ္စသျဖင့္ သူတို႔ေငြေၾကးတန္ဖိုးကို အတက္ မခံၾကပါဘူး။ ဂ်ပန္ယန္းက ၈၀ ေလာက္ကေန အခုအခ်ိန္မွာ ၁၂၀ ေလာက္ ျဖစ္လာပါၿပီ။ တ႐ုတ္ယြမ္ကလည္း ၆ ဒသမ ၁၉၈ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ကလည္း သူ႔ယြမ္ေစ်းကို အျမဲခ်ထားေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ ကုန္သြယ္ရင္ သူ႔ဘက္က အျမဲတမ္း ကုန္သြယ္ေရး ပိုေငြ ျပေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္က တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ တန္ဖိုးကို ျမႇင့္ဖို႕ ေျပာေပမယ့္ တ႐ုတ္ဘက္ကေတာ့ တိုးျမႇင့္ ေပးေလ့ သိပ္မရွိပါဘူး။ တုိးခဲ့ရင္ေတာင္ မေျပာပေလာက္တဲ့ ပမာဏမ်ိဳးေလာက္ပဲ တိုးေပးတာပါ။ 

ျမန္မာေငြေၾကးဟာ ခ်စရာ မလိုေလာက္ေအာင္ က်ေနပါတယ္။ ပို႔ကုန္ မတင္ပို႔ႏိုင္တာေၾကာင့္ အဲဒီ အေျခအေနေပၚကေန အက်ိဳးအျမတ္ သိပ္မယူႏိုင္ပါဘူး။ ပို႔ကုန္ မတင္ပို႔ႏိုင္ဘဲ သြင္းကုန္ေတြသာ မ်ားေနတဲ့အခါမွာေတာ့ ေငြေၾကးတန္ဖိုး က်ဆင္းမႈက ဆန္႔က်င္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ (Counte rproductive)  ျဖစ္သြားေစတာလည္း အမွန္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေငြေၾကးတန္ဖိုး က်ဆင္းမႈနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ သဟဇာတ သိပ္ကိုက္လွတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ႕Trade Policy ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ခ်မွတ္ဖို႔လည္း လိုလာပါၿပီ။ အေမရိကန္ေဒၚလာက ဆက္လက္ မာလာႏိုင္ေျခ ရွိတာေၾကာင့္ ဘယ္လို မူ၀ါဒ မ်ိဳးေတြနဲ႔ သြားမွာလဲ။ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈကို ဘယ္လို ေလ်ာ့ပါး သက္သာေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္မလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေနအထား တစ္ရပ္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပရင္း အခုတစ္ပတ္ရဲ႕ စီးပြားေရး သံုးသပ္ခ်က္ကို ရပ္နားလိုက္ပါတယ္။

Writer: 

အငယ္ေထြး

      credit: Eleven media group